Olstergaard: waar Natuurinclusief wonen werkelijkheid wordt
Op een voormalige akker van ca. 3,5 hectare achter de dijk van de Gelderse IJssel is het initiatief ontstaan om samen met toekomstige bewoners een buurt te maken met maximaal aandacht voor klimaat, natuur en gezondheid. Geïntegreerd in het omliggende landschap wordt op basis van dit plan nu gebouwd aan een proeftuin op het gebied van circulariteit, duurzaamheid en natuurinclusief bouwen. Hier ontstaat een plek voor mens en natuur. En voor de bewoners de kans om hun duurzame droom te realiseren, van Tinyhouse, de eco-woningen van de Salland Wonen tot aan de grotere schuurwoningen aan het oude lint.
Co-creatie
Het plan voor Olstergaard is gemaakt samen met toekomstige bewoners. Het was een leuk en spannend proces dat wij samen met SVP Architectuur en Stedenbouw en Ecogroen in opdracht van de gemeente Olst-Wijhe mochten aansturen. Naast de bewoners is ook een brede expertgroep met onder andere Enexis, Saxion en het Waterschap betrokken geweest bij de duurzame keuzes die zijn gemaakt. Met als resultaat een breed gedragen plan met betrokken bewoners.
Organisch grid
De basis van het plan is een organisch grid van groen dat door de hele buurt loopt. Deze groene lijnen bestaan uit bomen, houtwallen, struiken en ander struweel. Het groen is gevarieerd, samengesteld op basis van de principes van de permacultuur en verbindt alle uithoeken van de buurt. Het ontwerp is een verademing voor vogels, zoogdieren, insecten, maar ook voor mensen. De waterstructuur in Olstergaard bestaat uit een stelsel van infiltratiegreppels, wadi’s en open water dat onderdeel is van het organische grid. Binnen deze hoofdstructuur zijn de bouwkavels verdeeld in drie woonsferen die aansluiten op de specifieke plek in het plan of aansluiten op de wensen van bewoners. Er zijn kavels in de sfeer: cultuurhistorisch, voedselrijk en ecologisch.
Spelregels
De woonsferen vormen de basis voor de spelregels die zijn opgesteld voor Olstergaard. Deze spelregels gaan in op de natuurinclusiviteit van de buurt, maar doen ook uitspraken over de circulariteit, ruimtelijke kwaliteit, klimaatbestendigheid en duurzaamheid. Met de spelregels wordt de algemene kwaliteit van Olstergaard bewaakt. De spelregels zijn samen met de bewoners in het voortraject opgesteld. Er is hierbij gezocht naar gedeelde ambities en naar dat wat nodig is om deze ambities te realiseren. Alle initiatief-plannen worden voorgelegd aan het kwaliteitsteam dat bestaat uit drie vertegenwoordigers van de betrokken ontwerpbureaus. Vanaf het schetsontwerp tot en met het definitief ontwerp van woning én tuin wordt het proces door dit team begeleid.
Buitenruimte
De drie betrokken bureaus hebben als één ontwerpteam gefunctioneerd. Vervolgens heeft ons bureau het openbaar gebied verder gedetailleerd. Het openbare grid van Olstergaard bestaat uit groen, wadi’s / greppels en paden. Daarbij gaan we bij de hoofdpaden uit van het karrespoor als typologie. Het karrespoor is een mooi principe dat het transport comfortabel faciliteert met een minimum aan verharding. De verharding die wordt toegepast bestaat uit hergebruik gebakken klinkers en cementloze betonplaten waarin miscanthus is verwerkt als toeslagmateriaal. Naast de karresporen worden ook smallere halfverharde paden aangelegd waarmee de woningen ontsloten worden die niet aan de karresporen liggen. parkeren vindt geconcentreerd plaats in door groen omgeven parkeerhoven aan het begin van de buurt. Hier en daar zijn kleine natuurlijke spelaanleidingen gesitueerd, gebruikmakend van de natuurlijke omgeving van houtwallen, wadi’s en open veldjes. Ze vormen een mooi en geïntegreerd speellint tussen de woonkavels.
Besteksuitwerking
Bij de uitwerking van het plan is het streven om de ecologische voetprint van de werkzaamheden zo klein mogelijk te houden. In de bouwrijpfase is geschoven met de aanwezige klei- en zandgrond, dusdanig dat er zo min mogelijk grond aan- en afgevoerd hoeft te worden. Bouwwegen zijn aangebracht met een elektrische straatlegmachine waarbij stenen zijn gebruikt die vrijkwamen uit een naastgelegen project. Momenteel werken we aan het bestek voor het woonrijp maken waarbij we wederom zoeken naar materialen en aanlegprincipes die het milieu zo mogelijk belasten. Een leuke zoektocht voor dit erg fraaie project!
